Askeri Stratejilerin İş Hayatına Uyarlanması: SAVAŞ SANATI

Askeri Stratejilerin İş Hayatına Uyarlanması: SAVAŞ SANATI

‘Zafer esnasında uyguladığım taktikleri herkes görebilir, ancak kimsenin göremediği, zafer yolunu açan stratejilerimdir.’ Sun Tzu

Çinli filozof, general ve devlet adamı Sun Tzu’ya ait bu sözler tam tarih bilinmemekle birlikte MÖ 403- MÖ 221 tarihleri arasında yazıldığı varsayılan, 13 temel bölüm ve 384 temel strateji barından, dünyanın en eski bilimsel askeri çalışması Savaş Sanatı’nda geçmektedir. Yapıt her ne kadar savaş ve stratejilerini anlatıyor olsa da şu anki acımasız iş dünyasının ekonomi, sanayi, saygınlık savaşlarında da yol göstermektedir.

Şimdi gelin hep birlikte Sun Tzu’nun söylemlerinin işletme yönetimi stratejileriyle de ne denli örtüştüğüne bakalım:

1- Liderlik

‘İnsanlara iyilik, adalet ve dürüstlükle muamele edip onların güvenini kazandığınızda, ordu bir düşüncede birleşecek ve herkes liderlerine hizmet etmekten mutluluk duyacaktır.’ Sun Tzu

Dengeli bir lider olun, karşınızdakini her zaman dinleyin ve öğrenin. İyi bir lider ihtiyaçlarını çalışanlarının ihtiyaçlarının geresinde bırakmalı, yıpranma ve yorgunluklarda daima birinci olmalıdır. Bu nedenle grubun odaklanması gereken vizyonda yer alan öncelikleri sürekli hatırlatın ve bunu sözlerle değil eylemlerle sergileyin.

2- Tehlikelerden korunmak ve olanaklardan yararlanmak için; güçlü ve zayıf yönlerini belirle

‘Başkasını ve kendini bilirsen, yüz kere savaşsan da tehlikeye düşmezsin; başkasını bilmeyip, kendini bilirsen bir kazanır bir kaybedersin; ne kendini ne başkasını bilirsen, girdiğin her savaşta tehlikedesin demektir. Savaşın beş kuralı vardır; ölçme, değerlendirme, hesaplama, kıyaslama ve zafer. Mevzi ölçmeyi, ölçme değerlendirmeyi, değerlendirme hesaplamayı, hesaplama kıyaslamayı, kıyaslama ise zaferi doğurur.’ Sun Tzu

Kuruluşunuzun iç ve dış çevresini bütüncül bir yaklaşımla incelemeniz mevcut durumu ve geleceği anlamanız için gereksinim duyduğunuz bilgiyi elde etmenizi sağlayacaktır. Bu nedenle bulunduğunuz pazarın sizden ne istediğini bilin, SWOT analizleri hazırlayın ve en önemlisi yaptığınız analizleri resmi araştırmalarla karşılaştırmayı ihmal etmeyin.

3- İlk defa yaparken ve her defasında doğru yap; hatayı düzeltmenin maliyeti daha yüksektir

‘Zoru henüz kolayken tasarla, büyüğü henüz küçükken yap. Dünyanın en zor işleri henüz kolayken gerçekleştirilmeli ve dünyanın en büyük şeyleri henüz küçükken yapılmalıdır. Bu nedenle bilgeler aslâ büyük olanı yapmazlar ve yüceliklerine bu yolla ulaşırlar.’ Sun Tzu

Ürün veya hizmet üretiminizde yaptığınız her türlü hata kalite maliyetini arttırıcı bir sebeptir. Araştırmalar göstermiştir ki hatalar önlenebilir ve hatayı önlemek hata yapmaktan daha ucuzdur. Bu sebeple herhangi bir hata oluştuğunda sorun müşteriye ulaşmadan kaynağında belirlenip kontrol altına alınmalı, hata oluşturabilecek bütün unsurlar denetlenmeli ve 5 kez neden 1 kez nasıl sorularıyla sorunların kök sebepleri tespit edilmelidir. Böylece yeniden işleme ve hurda maliyetleriniz en aza inmiş olacak bunların yanında hem müşteri memnuniyetsizliğiniz azalacak hem de ürün/hizmet güvenirliliğiniz artacaktır.

4- Pazarı savaşmaya gerek kalmadan kazan

‘Zaferi ancak görüş alanımıza girdiğinde görmek savaş ustalığının zirvesi değildir. Savaşı kazandıktan sonra herkesin ‘iyi’ demesi iyi değildir. Ayı, güneşi görmek keskin görüş olmadığı gibi, gök gürültüsünü duymak da kulak hassaslığını göstermez. Eskilerin akıllı savaşçı dedikleri savaşı kolay kazanandır. O nedenle iyi savaşçının zaferinin; ne şöhreti ne kahramanlığı olur. O zaferlerini hata yapmayarak kesinleştirir. Çünkü zaten yenilmiş bir düşman ele geçirilmiştir.’ Sun Tzu

İşletmelerin temel amacı hayatta kalmak ve gelişmek olduğundan pazarlarını yakalamaları gerekmektedir. Rakipleri ile girecekleri herhangi bir pazar mücadelesi aslında bir fiyat savaşıdır. Araştırmalar göstermiştir ki rakiplerin fiyat saldırıları en agresif tepkileri ortaya çıkarmakta ve pazarı kazançtan arındırmaktadır. Bu nedenle başarı için pazarı iyi bilin, önde olmak için yenilikleri takip edin, sizi tanımalarına imkan vermeden rakiplerinizi iyi tanıyın, rakiplerin zayıf noktalarından faydalanmak ve doğru zamanda kayıpları azaltmak adına gerektiğinde pazardan çekilmesini bilin.

‘Dövüş ustası olanlar öfkelenmezler, kazanma ustası olanlar korkmazlar, akıllılar dövüşmeden kazanır, cahiller kazanmak için dövüşürler.’ Sun Tzu

5- Sürekli iyileştirme

‘Beceriyle uygulanan dolaylı taktikler hava ya da yeryüzü gibi tükenmez; nehir ya da ırmakların akışı gibi durmaz; güneş ya da ay gibi yeniden doğmak için batar; dört mevsim gibi geri gelmek üzere gider.’ Sun Tzu

Aslında şöyle bir benzetme yapacak olursak Sun Tzu’nun Savaş Sanatındaki model şu şekildedir; durumun değerlendirilmesi, strateji ve hedeflerin formülasyonu, stratejilerin uygulanması ve stratejilerin kontrolü. Bu süreç bir bakıma işletmelerde sürekli iyileştirmeyi sağlayan Deming’in Planla-Uygula-Kontrol Et-Önlem Al döngüsünü hatırlatmaktadır. Sizler de işletmelerinizde sürekli iyileştirmeyi sağlamak için Kaizen, Toplam Kalite Yönetimi, Altı Sigma, Yalın Yönetim, Tam Zamanın Üretim ve Poka-Yoke gibi yöntemlerden faydalanın. Bununla beraber stratejik planlarınızı sürekli gözden geçirin, devamlı şekillendirin, değişen koşullara ve rakiplere göre sürekli konumlanın.

Görüldüğü üzere günümüzde dahi geçerli olduğunu gösteren Sun Tzu’nun stratejileri sadece ekonomi alanında değil aslına bakarsak siyaset, bilim, spor hatta kişisel yaşantımızda da kullanabileceğimiz birçok alanda yol gösterebilecek bir nitelik taşımaktadır. 

Umarım Sun Tzu’nun stratejileri sizlerin de dikkatinizi çekmeyi başarmış ve onunla tanışmaktan memnuniyet duymuşsunuzdur.

Son olarak Sun Tzu’ya ait şu sözlerle noktalayalım:

            Kazanç şu beş noktaya bakıldığında önceden görülebilir:

Savaşabileceğini ya da savaşamayacağını bilen kazanır.

Astı üstü tek yürek olan kazanır.

Hazırlıklı olup hazırlıksız olanı bekleyen kazanır.

Sayısal farkı değerlendiren kazanır.

Yetenekli komutanına hükümdarı karışmayan kazanır.